سالانه آمار نشان می دهد که میلیون ها کودک و نوجوان به دلیل خشونت خانوادگی، دچار آسیب ها و بیماری های جسمانی و روانی می شوند. بسیاری از کودکان به دلیل آزار و اذیت جنسی، جان خود را از دست می دهند یا دست به اعمالی مانند فرار از خانه و خودکشی می زنند.
خشونت خانوادگی فقط به معنای آزار دیدن از سمت اعضای درجه اول خانواده نمی باشد و ممکن است افراد و فامیل های دیگر نیز به آن ها تعرض کنند یا آن ها را کتک بزنند.
این خشونت های خانوادگی منشاء و دلایلی دارد که در ادامه این مقاله به توضیح کامل و جامع درمورد آن می پردازیم.
خشونت علیه کودکان
خشونت خانوادگی
یکی از معضلات اجتماعی که متاسفانه در تمامی کشورها به خوبی و وضوح مشاهده می شود، خشونت خانوادگی و آزار جسمی و روحی کودکان است، برای این که یک کودک رشد کامل و صحیحی در محیط خانواده داشته باشد تا بتواند بعدها در اجتماع حضور پیدا کند و اعتماد به نفس کافی برای انجام اعمال مختلف و حتی ساده ای مانند سوال پرسیدن در مقابل دیگران، نظر دادن، خلاقیت به خرج دادن، متفاوت بودن و ….، پیدا کند، باید این موارد را در محیط خانواده و توسط والدین آموزش ببیند.
اما چه بسیار اند کودکانی که به دلیل خشونت های خانوادگی، احساس ترسی در آن ها به وجود می آید که تا سنین بزرگسالی هم نمی توانند درمانش کنند یا خاطرات تلخی مانند آزار و اذیت پدر یا مادر خود توسط دیگری و بیماری های جسمانی که به دنبال خواهد داشت، به سختی بعد از سال ها روانکاوی و روان درمانی از ذهن فرد پاک خواهد شد.
دلایل خشونت خانوادگی
- کاهش عزت نفس: یکی از دلایل اصلی خشونت خانوادگی علیه کودکان، عزت نفس پایین و تمایل به دیده شدن است، والدین، پدر یا مادر به دلیل این که از دوران کودکی خود تا بزرگسالی نتوانسته اند به طور مستقلانه برای خود و زندگیشان تصمیم بگیرند، معمولا از دیگران دستور شنیده اند، به خواست و میل دیگران زندگی کرده اند، تمامی این موارد در ذهن و روحشان تجمع پیدا کرده و آن را بر سر کودکان خود تخلیه می کنند.
- تنظیم خشم: عدم توانایی در کنترل و تنظیم خشم نیز یکی دیگر از مواردی است که والدین در زمان های مختلف به دلیل عدم کنترل آن، دست به اعمال خشونت آمیز می زنند که چه بسا خطرات جانی و مشکلات جسمانی نیز برای کودکان ایجاد می کنند. در واقع می توان گفت تنظیم خشم یکی از اصلی ترین موارد در رابطه با خشونت خانوادگی می باشد.
- حسادت: ممکن است فرد موارد مختلفی مانند شغل خود، یا میزان تحصیلات و علم و دانش و شرایط اقتصادی، با دیگران مقایسه کند و میزان دارایی های خود را نسبت به اطرافیان بسنجد، و یا حتی در برخی موارد نسبت به همسر و خانواده همسرش حسادت می ورزد و عصبانیت ناشی از حسادتش را بر سر کودکان خود خالی می کند.
- احساس حقارت: والدین به ویژه پدر و مادرها، در شرایط و مشکلات زندگی مانند مشکلات اقتصادی، زندگی در مناطق پایین، نداشتن شغل مناسب و حتی بد بودن ظاهر والدین و نرسیدن به وضع پوشش خود، همه زمینه ساز به وجود آمدن احساس حقارت، به ویژه در برابر والدین دوستان فرزندان، می شود. والدین این حس حقارت درونی را با بروز دادن خشم و ناراحتی خود به اعضای خانواده نشان می دهند.
- عدم آموزش فرزند پروری: یکی دیگر از مسائلی که پدر و مادر دست به خشونت علیه کودک خود می زنند، عدم آموزش های لازم در جهت فرزند پروری است، زیرا پدر و مادر گاهی اوقات بدون گاهی در مورد این که فرزندی که به دنیا می آورند چه نیازهایی دارد، برای رشد و پیشرفت در زندگی باید چه کارهایی برایش انجام داد؟ برای شکل گرفتن روحیه کامل کودک باید چه نوع رفتاری با او داشته باشند؟
- اعتیاد: اما بعضی اوقات رفتارهای خشونت آمیز با ارده و اختیار والدین انجام نمی شود و آن ها بدون داشتن قصد و غرضی تنها با مصرف مواد مخدر و الکل، دست به خشونت علیه کودک و همسر خود می زنند و بعد از رفتن تاثیر مواد مخدر از کار خود پشیمان می شوند و بعضی اوقات مشکلات روحی پیدا می کنند.
دلایل خشونت خانوادگی
درمان خشونت خانوادگی
هر مشکل روحی و بیماری های روانی، راهی برای درمان دارند، برخی از آن ها چند ماه و برخی دیگر چندین سال برای درمان کامل زمان می برد. اما بهترین درمان برای خشونت خانوادگی، آموزش های فرزند پروری از طریق دولت، تلویزیون و اطلاع رسانی در رابطه با مشکلات اجتماعی و روانی که بعد ها کودکان دچارش می شوند، به خانواده ها داده شود.
برای درمان خشونت خانوادگی باید علل و ریشه اصلی این موضوع در خانواده پیدا شود تا روانشناس یا روانپزشک بداند که این موضوع چقدر قدمت دارد و آیا می توان با جلسات معمولی مشاوره و مصرف داروهای آرامبخش، این مشکل را برطرف کرد یا خیر.
معمولا مشاوره ها و روانشناسان خبره، برای این که بهتر بتوانند علل این مشکلات را پیدا کنند، با پدر و مادر به صورت جدا گانه و سپس با هردو صحبت می کنند تا نظر هر کدام را به طور کامل بشنوند و متوجه شوند که این خشونت ها ناشی از مشکلات زندگی زناشویی است یا قبل از ازدواج و زندگی مجردی مشکلات روحی داشته اند و بعد از ازدواج این موضوع گسترش می یابد.
سپس با کودک به طور تنهایی صحبت می کنند و وقت می گذرانند تا دلیل ترس او از پدر و مادر، مشکلات والدینش و نحوه برخوردشان در زمانی که عصبانی هستند و سوالاتی از این قبیل را از کودک می پرسند.
درمان خشونت خانوادگی
جمع بندی
بسیاری از کودکان در سراسر جهان از خشونت خانوادگی رنج می برند و به دلیل عدم توجه حکومت، این موضوع در حال گسترش است و کم نیستند کودکانی که به دلیل آزار و اذیت والدین خود، دچار گریز از جامعه و مشکلات اجتماعی می شوند و شاید نتوانند دیگر به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند و بعدها از ادامه تحصیل و رفتن به مکان های شلوغ و اجتماع خودداری می کنند.